Janina Lesiak - Rycheza, pierwsza polska królowa. Miniatura w czerni i czerwieni

 

Rycheza. Pierwsza polska królowa. Miniatura w czerni i czerwieni Janiny Lesiak to fabularyzowana opowieść o żonie Mieszka II. Autorka rysuje w niej obraz pierwszej polskiej królowej, która jest kobietą o nieprzeciętnej inteligencji, sprycie i zdolności przewidywania.

Rycheza była z pochodzenia Niemką, i być może przede wszystkim z tego powodu nigdy nie cieszyła się uznaniem kronikarzy. Dodatkowo fakt, iż de facto zerwała małżeństwo z Mieszkiem II oraz że gdy uciekając do Niemiec, wraz z małoletnim Kazimierzem Odnowicielem zabrała ze sobą polskie klejnoty koronne, przekreślił ją całkowicie w ich oczach.

Janina Lesiak w wielu miejscach swojej książki zauważa, że o kobietach w historii pisze się prawie wcale chyba, że odznaczyły się świętością albo były matkami/żonami znanych postaci historycznych. W czasie całej narracji traktującej przede wszystkim o losach tytułowej bohaterki, nie brakuje wtrąceń i komentarzy odautorskich odnośnie pozycji kobiety w społeczeństwie i relacji między płciami i jak bardzo przez wieki była ona zaburzona. W tych miejscach zdecydowanie brakuje mi odniesień do źródeł, choćby po to, aby móc dalej zagłębić się w ten temat - jeśli ktoś sięga po pozycję traktującą o kobietach w historii, dobrze by było zawrzeć odwołania do podobnych pozycji tak, aby mógł on lub ona swoją wiedzę pogłębić.

Cała książka napisana jest stylem przypominającym z jednej strony średniowieczne kroniki czy romanse rycerskie z jednej, a anegdotyczne opowieści z drugiej. Fantazja przeplata się tutaj z faktami historycznymi. Jednak, jak podkreśla sama autorka, dzieje się to często z czystej konieczności, ponieważ brak źródeł w tej sprawie - jak choćby informacji o dokładnej dacie urodzin Rychezy.

Rycheza jest już siódmą książką Janiny Lesiak traktującą o słynnych kobietach w historii Polski. Przedtem wydawała historie Królowej Marysieńki, Anny Jagiellonki czy Królowej Bony. Tą pozycją wraca do początków polskiej państwowości, dostarczając garści ciekawych informacji na temat tego okresu w historii naszego kraju.

Przyznam, że po przeczytaniu pierwszych kilku stron byłam do tej pozycji nastawiona dość sceptycznie. Jednak potem losy Królowej Rychezy na tyle mnie zainteresowały, że tą książkę pochłonęłam w jedno popołudnie.

Szczerze polecam ją każdemu zainteresowanemu historią Polski, ale niekoniecznie taką, której uczono nas w szkole.

Autorka: Anna Klata

 

Tytuł: Rycheza, pierwsza polska królowa. Miniatura w czerni  i czerwieni

Autorka: Janina Lesiak

Wydawnictwo: MG

Rok wydania: 2021

Liczba stron: 132

ISBN: 978-83-779-689-4