Jared Diamond - Strzelby zarazki stal

 

Tytuł: STRZELBY ZARAZKI STAL Autor: JARED DIAMOND Tytuł oryginału: Guns, Germs, and Steel : The Fates off Human SocietiesData wydania:2020Wydawca: Wydawnictwo Zysk i Ska

Liczba stron : 667 ISBN:978-83-8202-023-6

" Mam jednak nadzieję, że na kartach niniejszej książki zdołałem przekonać czytelnika, że historia to nie jedynie, jak to ujął pewien cynik "jeden cholerny fakt po drugim". Naprawdę istnieją w niej pewne ogólne prawidłowości, a poszukiwanie ich wyjaśnienia bywa równie owocne, co fascynujące".

Pierwsze wydanie miało miejsce już w 1997 roku, rok później autor dostaje za nie Pulitzera. W 2005 roku telewizja PBS emituje film dokumentalny na podstawie książki JaredaDiamonda. Kim jest JaredDiamond autor "STRZELB ZARAZKÓW  STALI". ? Jest amerykańskim wykładowcą, biologiem ewolucyjnym, antropologiem, profesorem na Uniwersytecie Kalifornijskim. Szeroki rozgłos i największą sławę przyniosła mu publikacja książki będącej przedmiotem niniejszej recenzji.

STRZELBY ZARAZKI STAL zaczynają się pewnym pytaniem, niemal tak podstawowym i równie prostym jak "mamo, tato skąd się wziąłem". Pytaniem ważnym, który łączy ludzi na całej Ziemi, dlaczego. niektóre cywilizacje są tak rozwinięte technologicznie, a inne używają do tej pory narzędzi z kamienia? Pytanie fundamentalne, którym Autor zaprasza nas na niesamowitą wędrówkę przez dzieje człowieka. 7 milionów lat temu na kontynencie afrykańskim ma miejsce początek historii człowieka. Rozpoczyna się ewolucja i wielka wędrówka. Historia rozwoju człowieka jest ściśle związana z wymieraniem wielu gatunków zwierząt. O tym wszystkim w rekordowym skrócie wspomina, aby wprowadzić czytelnika wczasy, które dla rozwoju cywilizacji były przełomowe

Zaczynamy. ok 11 000 roku przed Chrystusem, od końca epoki plejstocenu i ostatniego zlodowacenia. Autor gładko przechodzi pomiędzy rozwojami różnych populacji rozpoczynając od człowieka z Cro-Magnon czy kultury Clovis. Oprócz tego jak sobie dane populację radziły z kolonizacją terenów czy pozyskiwaniem i wytwarzaniem żywności, mamy również opisywane konflikty często tragiczne w skutkach. Jednym z nich jest wspomniana przez Autora rzeź ludu Moriori dokonana prze Morysów i mechanizmy, przez które do tego doszło. Szalenie ciekawą częścią książki jest ta dedykowana zarazkom. Dodatkowy wpływ na psychikę czytelnika może mieć tu obecna pandemia SARS COV2. Szacuje się, że w Ameryce Północnej mieszkało ok. 20 mln. Indian. Wesoły zwierzyniec (w postaci ospy, odry, tyfusu itd) zmniejszył populacje o 95%, uchowanie się pozostałych 5% to był chyba ewolucyjny cud.

"Z czasem jednak zarazki tyfusu odkryły, że wesz ludzka oferuje im znacznie efektowniejsze metody przemieszczania się bezpośrednio z człowieka na człowieka".

STRZELBY ZARAZKI I STAL to pozycja absolutnie dla każdego. Autor delikatnie przemyca humor i ironię przez co czytelnik może odnieść wrażenie jakby odczytywał wykład, a nie suche kroniki z dziejów człowieka. Wiedza jaką udało się zawrzeć na tych 667 stronach jest co najmniej imponująca. Niesamowitym atutem są zamieszczone fotografie kolorowe i czarno białe ludzi pochodzących z różnych populacji. Od małej chińskiej dziewczynki w stroju ludowym, poprzez ostatnich Indian, ludy Polinezji, Ingrid Bergman aż do samego Nelsona Mandeli.

Autor poszerza wiedzę, przypomina wiele faktów i zbiera w całość pod egidą rozwoju cywilizacji. Chociaż język i styl jest niezwykle przystępny jak na taką popularna naukową pozycję, podczas czytania należy się skupić i otworzyć umysł na przekazywane treści. To jest świetna pozycja, a zasadzie streszczenie dla każdego studenta antropologii. Dla wszystkich ciekawych świata.

 Natalia Sękara